نام دوران مزوزوئیک از کلمه یونانی مزوس (Mesos) به معنای متوسط و زوئوس به مفهوم جانوران و محیط زیست آن هاست. یعنی در واقع دورانی از تاریخ زمین است که جانوران در آن برهه از زمان حیات داشتند. این دوران به نام دوران دوم (Secondary Era) نیز خوانده می شود.
دوران مزوزوییک به سه دوره تریاس ( Triassic)، ژوراسیک (Jurassic) و کرتاسه (Cretaceous) تقسیم می شود.
طول زمان دوران مزوزوئیک در کل ۱۷۰ میلیون سال است که ۴۰ میلیون سال آن دوره به تریاس تعلق دارد، ۶۰ میلیون سال آن به دوره ژوراسیک و ۷۰ میلیون سال باقی مانده به دوره کرتاسه نسبت داده می شود.
۱/۳ کوهزایی آلپی در دوران مزوزوئیک رخ داده و ۲/۳ دیگر آن در سنوزوئیک که شامل ترشیری و کواترنر است.
ضخامت رسوبات و سنگ های مربوط به دوران مزوزوئیک را بطور متوسط حدود ۳۵ کیلومتر تخمین زده اند، یا این که جنس بیش تر آن ها کربناته و دریایی هستند، ولی رسوبات سنوزوئیک با ضخامت تقریبی ۳۰ کیلومتر بیش تر از نوع تخریبی و حاصل فرسایش رشته کوه های آلپی است.
آب و هوای دوران دوم نسبتاً گرم بوده و از نوع آب و هوای استوایی به شمار می رفته است. آب دریاها حدود ۱۰ درجه گرم تر از دریاهای معتدله کنونی و موجودات پلانکتن تک سلولی و پرسلولی در آن ها نسبتاً فراوان بوده اند. دوران دوم مزوزوئیک زمان پیدایش و گسترش آمونیت ها (نرم تنان سفالوپودا) و خزندگان عظیم الجثه علفخوار و گوشتخوار بوده است.
علاوه بر این، جابجایی قاره ها در این دوران انجام شده به طوری که از تریاس بالایی تا کرتاسه با باز شدن اقیانوس های هند، اطلس جنوبی و شمالی بین قاره ها، دریاها و خشکی ها به شکل امروزی نزدیک شده اند.
تکامل آمونیت ها و خزندگان و جابجایی قاره ها از ویژگی ها و رخدادهای اصلی دوران مزوزوئیک است. با توجه به این ویژگی ها، دوران دوم را دوران اشتقاق قاره ها و تکامل آمونیت ها و خزندگان یاد می کنند.
برگرفته از کتاب زمین شناسی ایران. تالیف دکتر خسرو خسروتهرانی.
دیدگاه‌ها